Cerrahi Grup Ağız ve Diş Sağlığı Poliklinikleri olarak, yaşam kalitesini doğrudan etkileyen ağız ve diş sağlığı sorunlarına kapsamlı çözümler sunmaktan gurur duyuyoruz. Bu bağlamda, protez diş tedavisi, eksik dişlerin yerine konulması ve estetik, fonksiyonel bütünlüğün yeniden sağlanması açısından sunduğumuz en önemli hizmetlerden biridir.
Protez Diş Nedir?
Protez diş, bir veya daha fazla eksik dişin yerine konulması amacıyla laboratuvar ortamında özel olarak hazırlanan yapay dişlerdir. Bu yapılar, çiğneme, konuşma gibi temel fonksiyonların geri kazanılmasının yanı sıra, estetik görünümün iyileştirilmesi ve yüz yapısının korunması gibi kritik roller üstlenirler. Protezler, çeşitli malzemelerden üretilebilir ve hastanın ağız yapısına, ihtiyaçlarına ve tercihlerine göre farklı tiplerde tasarlanabilirler. Eksik dişlerin uzun süre tedavi edilmemesi, çiğneme güçlüğüne, sindirim sorunlarına, komşu dişlerin kaymasına ve çene yapısında bozulmalara yol açabilir. Protez diş tedavisi, tüm bu olumsuzlukların önüne geçerek ağız sağlığının ve genel yaşam kalitesinin korunmasını sağlar.
Protez Diş Kimler İçin Uygundur?
Protez diş tedavisi, genel olarak şu durumlar için uygun bir seçenektir:
Bir veya birden fazla eksik dişi olanlar: Kaza, çürük, periodontal hastalıklar veya başka nedenlerle dişlerini kaybetmiş bireyler protez diş ile fonksiyon ve estetiği geri kazanabilirler.
Total dişsizlik yaşayanlar: Tamamen dişsiz kalmış çenelerde, tam protezler (damaklıklar) çiğneme ve konuşma yeteneğini yeniden kazandırır.
Mevcut dişlerinde büyük hasar veya deformasyon olanlar: Aşırı yıpranmış, kırılmış veya estetik olarak hoş olmayan dişler, kuron (kaplama) veya köprü protezleri ile restore edilebilir.
İmplant tedavisi için uygun olmayanlar: Kemik yapısı yetersizliği veya sistemik sağlık sorunları nedeniyle implant yaptıramayan bireyler için protez dişler alternatif bir çözüm sunar.
Hareketli protez tercih edenler: Çıkarılabilir protezlerin kullanım kolaylığını tercih eden hastalar için uygundur.
Her hasta özeldir ve en uygun tedavi yöntemi, detaylı bir ağız içi muayenesi ve radyolojik değerlendirmeler sonucunda diş hekimimiz tarafından belirlenir.
Protez Diş Çeşitleri
Protez dişler, kullanım şekillerine ve ağızdaki konumlarına göre temelde iki ana kategoriye ayrılır: sabit protezler ve hareketli protezler. Ayrıca, implant destekli protezler de giderek yaygınlaşan ve konforlu bir seçenek sunan üçüncü bir kategori olarak değerlendirilebilir.
1. Sabit Protezler
Sabit protezler, ağızda mevcut dişlere veya dental implantlara yapıştırılarak kalıcı olarak sabitlenen protezlerdir. Hasta tarafından çıkarılamazlar ve doğal diş hissi verirler.
Kuronlar (Kaplamalar): Tek bir dişin üzerine uygulanan, dişi tamamen saran yapay kaplamalardır. Çürük, kırık, aşırı aşınmış veya şekil bozukluğu olan dişlerin restorasyonunda kullanılır. Genellikle metal destekli porselen, zirkonyum veya tam porselen gibi malzemelerden üretilirler.
Avantajları: Estetik görünüm, dayanıklılık, doğal çiğneme hissi.
Dezavantajları: Dişin bir miktar küçültülmesini gerektirmesi.
Köprüler: Bir veya daha fazla eksik dişin yerine konulması için kullanılan protezlerdir. Köprüler, eksik diş boşluğunun her iki yanındaki sağlıklı dişlere veya implantlara dayanarak desteklenir. Bu destek dişleri “abutment” dişleri olarak adlandırılır ve üzerleri küçültülerek kuronlarla kaplanır. Aradaki eksik diş veya dişler ise “pontik” adı verilen yapay dişlerle tamamlanır.
Avantajları: Eksik dişleri etkili bir şekilde tamamlar, çiğneme fonksiyonunu geri kazandırır.
Dezavantajları: Köprüye destek olacak dişlerin bir miktar kesilmesini gerektirir, köprü altı temizliği dikkatli yapılmalıdır.
Onlay ve İnlay Protezler: Büyük dolguların yerine kullanılan, ancak kuronlar kadar tüm dişi sarmayan restorasyonlardır. Dişin sadece belirli bir kısmını kaplarlar ve doğal diş yapısının daha fazlasını korumaya olanak tanırlar. Genellikle porselen veya kompozit malzemelerden yapılırlar.
Avantajları: Minimal invazivdir, diş yapısını daha fazla korur.
Dezavantajları: Sadece belirli büyüklükteki boşluklar için uygundur.
Lamine Venerler (Yaprak Porselenler): Dişlerin ön yüzeyine yapıştırılan ince porselen tabakalardır. Genellikle estetik kaygıların giderilmesi amacıyla kullanılır; dişlerin rengini, şeklini ve boyutunu iyileştirmek için idealdir. Dişten çok az veya hiç aşındırma yapılmadan uygulanabilirler.
Avantajları: Yüksek estetik sonuçlar, minimal diş kesimi, lekelenmeye karşı dirençli.
Dezavantajları: Hassas bir uygulama gerektirir, kırılmaya karşı duyarlı olabilirler.
2. Hareketli Protezler
Hareketli protezler, hastalar tarafından ağızdan çıkarılıp takılabilen protezlerdir. Genellikle çok sayıda eksik dişin olduğu durumlarda veya tüm dişlerin kaybedildiği durumlarda tercih edilirler.
Tam Protezler (Total Protezler / Damaklıklar): Üst veya alt çenedeki tüm dişlerin kaybedildiği durumlarda kullanılır. Pembe akrilik bir taban üzerine yerleştirilmiş yapay dişlerden oluşur. Damaklara ve çene kemiğine oturan bu protezler, tükürük ve vakum etkisiyle yerinde durur.
Avantajları: Tüm dişsizlik durumlarında etkili bir çözüm sunar, daha ekonomiktir.
Dezavantajları: İlk başta alışma süreci gerektirir, çiğneme etkinliği sabit protezlere göre daha düşük olabilir, zamanla çene kemiği erimesiyle protezin uyumu bozulabilir.
Bölümlü Protezler (Parsiyel Protezler): Kısmen diş eksikliği olan hastalarda, mevcut doğal dişlere tutunarak kullanılan protezlerdir. Genellikle metal bir iskelete sahip olabilirler (iskeletli protezler) veya tamamen akrilik olabilirler. Mevcut dişlere kroşeler (kancalar) aracılığıyla tutunurlar.
Avantajları: Çok sayıda eksik dişi tamamlar, sabit protez mümkün olmadığında iyi bir alternatiftir.
Dezavantajları: Çiğneme sırasında bir miktar hareket edebilir, kroşeler estetik kaygı yaratabilir, mevcut dişlere baskı uygulayabilir.
3. İmplant Destekli Protezler
Dental implantlar üzerine yerleştirilen protezler, hem sabit hem de hareketli olabilirler. İmplantlar, çene kemiğine yerleştirilen titanyum vidalardır ve protezlere daha stabil bir destek sağlarlar.
İmplant Destekli Sabit Protezler: Birkaç implant üzerine yerleştirilen köprüler veya tek kronlar şeklinde olabilir. Doğal dişlere en yakın hissi ve çiğneme fonksiyonunu sunarlar.
Avantajları: Yüksek stabilite, doğal his, kemik kaybını önleme, uzun ömürlü.
Dezavantajları: Daha invaziv bir cerrahi işlem gerektirir, maliyeti diğer protez türlerine göre daha yüksektir.
İmplant Destekli Hareketli Protezler (Overdenture): Genellikle 2 ila 4 implant üzerine oturan, ancak hasta tarafından çıkarılabilen protezlerdir. Özellikle alt çene protezlerinde stabilite sorunları yaşayan hastalar için büyük konfor sağlar.
Avantajları: Geleneksel hareketli protezlere göre çok daha iyi stabilite ve konfor, daha iyi çiğneme, kemik kaybını yavaşlatma.
Dezavantajları: İmplant cerrahisi gerektirir, yine de hasta tarafından çıkarılması gerekir.
Protez Diş Uygulama Süreci
Protez diş tedavisi, seçilen protez tipine göre değişiklik gösterse de, genel olarak belirli aşamaları içerir:
1. İlk Muayene ve Teşhis
Tedavi süreci, kapsamlı bir ağız içi muayenesi ve radyolojik görüntülemelerle başlar. Diş hekimimiz, hastanın genel sağlık durumunu, ağız yapısını, eksik dişlerin sayısını ve konumunu değerlendirir. Çene kemiğinin durumu, diş etlerinin sağlığı ve komşu dişlerin konumu detaylı olarak incelenir. Bu aşamada, hastanın beklentileri ve estetik tercihleri de dikkate alınarak en uygun protez tipi belirlenir.
2. Tedavi Planlaması
Elde edilen veriler ışığında, kişiye özel bir tedavi planı oluşturulur. Bu plan, kullanılacak protezin tipi, malzeme seçimi, tahmini tedavi süresi ve maliyet gibi detayları içerir. Hasta, tedavi planı hakkında bilgilendirilir ve tüm soruları yanıtlanır.
3. Hazırlık Aşaması
Sabit Protezler İçin: Mevcut dişler, protezin yerleşeceği şekle uygun olarak küçültülür veya yeniden şekillendirilir. Bu işlem sırasında ağrı olmaması için lokal anestezi uygulanır.
Hareketli Protezler İçin: Diş çekimi gerekiyorsa bu aşamada gerçekleştirilir. Ağız dokularının iyileşmesi beklenir.
İmplant Destekli Protezler İçin: İmplant yerleştirme cerrahisi yapılır. İmplantların çene kemiği ile bütünleşmesi (osseointegrasyon) için birkaç ay süren bir iyileşme dönemi beklenir.
4. Ölçü Alma ve Model Oluşturma
Hazırlık aşaması tamamlandıktan sonra, ağzın detaylı ölçüleri alınır. Bu ölçüler, diş laboratuvarına gönderilerek hastanın ağız yapısının birebir kopyası olan modellerin oluşturulmasını sağlar. Bu modeller üzerinde, protezin prova aşamaları ve son üretimi gerçekleştirilir.
5. Prova Aşamaları
Protez, laboratuvarda ilk aşamaları tamamlandığında, hastanın ağzında prova edilir. Bu aşamada, protezin uyumu, çiğneme yüksekliği, estetiği ve konuşma üzerindeki etkisi değerlendirilir. Gerekirse renk, şekil veya boyut üzerinde düzeltmeler yapılır. Özellikle hareketli protezlerde, birkaç prova seansı gerekebilir. Amaç, protezin hem fonksiyonel hem de estetik açıdan mükemmel uyum sağlamasıdır.
6. Protezin Bitirilmesi ve Uygulanması
Provalar sonucunda tüm düzeltmeler yapıldıktan sonra, protez laboratuvarda son haline getirilir. Sabit protezler, özel dental yapıştırıcılar kullanılarak dişlere veya implantlara kalıcı olarak yapıştırılır. Hareketli protezler ise hastaya teslim edilir ve nasıl takılıp çıkarılacağı, bakımı detaylı olarak anlatılır.
7. Kontroller ve Adaptasyon Süreci
Protez takıldıktan sonra, ilk birkaç gün veya hafta içinde küçük ayarlamalar gerekebilir. Özellikle hareketli protez kullanan hastalar için bir alışma süreci vardır. Bu süreçte çiğneme ve konuşmada farklılıklar hissedilebilir. Diş hekimimiz, periyodik kontrollerle protezin uyumunu ve hastanın konforunu değerlendirir. Olası vuruklar veya ağrılar için ayarlamalar yapar.
Protez Dişlerin Avantajları
Protez diş tedavisinin sunduğu birçok önemli avantaj bulunmaktadır:
Geliştirilmiş Estetik: Eksik dişlerin yerine konulmasıyla gülüş estetiği önemli ölçüde iyileşir. Yüz ifadesi daha genç ve dinamik bir görünüm kazanır.
Artan Fonksiyonellik: Çiğneme yeteneği geri kazanılarak beslenme alışkanlıkları düzelir ve sindirim sistemi üzerindeki yük azalır. Konuşma bozuklukları düzelir, sesler daha net çıkar.
Yüz Yapısının Desteklenmesi: Eksik dişler, zamanla yüz kaslarının çökmesine ve yaşlı bir ifadeye yol açabilir. Protezler, yüz kaslarına destek sağlayarak bu çöküntüleri önler.
Psikolojik Konfor: Eksik dişler nedeniyle oluşan özgüven eksikliği ve sosyal çekinceler ortadan kalkar. Hastalar daha rahat gülebilir, konuşabilir ve sosyal etkileşimlerde bulunabilirler.
Diğer Dişlerin Korunması: Eksik diş boşlukları, komşu dişlerin bu boşluğa doğru kaymasına ve eğilmesine neden olabilir. Protezler, bu kaymaları önleyerek diğer dişlerin sağlığını korur.
Çene Kemiği Sağlığı: Özellikle implant destekli protezler, çene kemiği üzerinde doğal çiğneme kuvvetlerine benzer bir stimülasyon sağlayarak kemik erimesini yavaşlatır veya durdurur.
Protez Dişlerin Dezavantajları ve Olası Komplikasyonlar
Her tıbbi tedavide olduğu gibi, protez diş tedavisinin de bazı potansiyel dezavantajları ve nadiren de olsa komplikasyonları olabilir:
Alışma Süreci: Özellikle hareketli protezlerde, ilk başlarda bir alışma dönemi yaşanabilir. Bu süreçte protezin ağızda yabancı hissetmesi, çiğneme ve konuşmada zorluklar, tükürük artışı veya hassasiyet görülebilir.
Konuşma Değişiklikleri: Protezin varlığı, bazı seslerin çıkarılmasında geçici zorluklara neden olabilir. Pratikle zamanla düzelir.
Bakım Gerekliliği: Protez dişler, doğal dişler gibi düzenli ve titiz bakım gerektirirler. Hareketli protezlerin her yemekten sonra temizlenmesi, sabit protezlerde ise ara yüz temizliğine dikkat edilmesi önemlidir.
Periodik Kontroller ve Ayarlamalar: Özellikle hareketli protezler, zamanla çene kemiğindeki değişikliklere bağlı olarak uyumlarını kaybedebilirler. Bu durumda protezin astarlanması veya yenilenmesi gerekebilir. Sabit protezlerde de zaman zaman tamir veya yenileme ihtiyacı doğabilir.
Maliyet: Protez diş tedavisinin maliyeti, kullanılan protez tipine, malzeme seçimine ve gerekli diğer dental işlemlere göre değişiklik gösterebilir. İmplant destekli protezler genellikle daha yüksek maliyetlidir.
Kırılma veya Hasar: Özellikle hareketli protezler, düşme veya darbe sonucu kırılabilir. Sabit protezler de aşırı çiğneme kuvvetleri veya travma sonucu hasar görebilir.
Alerjik Reaksiyonlar: Çok nadiren de olsa, protez yapımında kullanılan malzemelere karşı alerjik reaksiyonlar görülebilir.
Ağız Yaraları veya Tahriş: Özellikle yeni protezlerde, uyum sorunları nedeniyle ağızda vuruklar veya tahrişler oluşabilir. Bu durumlar genellikle protezde yapılacak basit ayarlamalarla giderilir.
Protez Diş Bakımı ve Ömrü
Protez dişlerin uzun ömürlü olması ve ağız sağlığının korunması için düzenli ve doğru bakım hayati öneme sahiptir.
Protez Diş Bakımı İpuçları:
Günlük Temizlik:
Hareketli Protezler: Her yemekten sonra protezinizi çıkararak akan su altında fırçalayın. Diş fırçası veya özel protez fırçası kullanabilirsiniz. Sabun veya özel protez temizleyici tabletler kullanmak, plak ve leke oluşumunu engeller. Aşındırıcı diş macunlarından kaçının, bunlar protezin yüzeyini çizebilir. Geceleri protezinizi özel temizleme solüsyonunda veya temiz suda bekletin. Protezinizi asla kuru bırakmayın, çatlamasına neden olabilir.
Sabit Protezler: Doğal dişler gibi günde en az iki kez diş fırçalamalısınız. Özellikle kuron ve köprülerin alt kısımlarını ve ara yüzlerini diş ipi veya ara yüz fırçası ile temizlemek, yiyecek artıklarının ve plak birikiminin önüne geçer.
Ağız Temizliği: Hareketli protezinizi çıkardıktan sonra, ağzınızdaki doğal dişlerinizi, dilinizi ve damaklarınızı nazikçe fırçalayın veya temiz bir bezle silin. Bu, bakteri birikimini önler ve ağız kokusunu azaltır.
Dengeli Beslenme: Sert ve yapışkan yiyeceklerden, özellikle ilk alışma döneminde kaçınmak, protezinizin ömrünü uzatır.
Düzenli Diş Hekimi Kontrolleri: Yılda en az iki kez diş hekiminize düzenli kontrole gitmeniz önemlidir. Diş hekiminiz, protezinizin uyumunu kontrol eder, gerekli ayarlamaları yapar ve ağız sağlığınızı genel olarak değerlendirir. Hareketli protezlerde zamanla çene kemiğindeki değişimler nedeniyle uyum bozulabilir, bu da protezin yeniden astarlanmasını veya yenilenmesini gerektirebilir.
Protez Dişlerin Ömrü:
Protez dişlerin ömrü, kullanılan protez tipine, malzemeye, hastanın ağız hijyenine, beslenme alışkanlıklarına ve düzenli kontrollere uyumuna göre değişir.
Sabit Protezler (Kuron, Köprü): İyi bakıldığı takdirde 10-15 yıl veya daha uzun süre dayanabilirler.
Hareketli Protezler (Tam, Bölümlü): Genellikle 5-10 yıl arasında bir ömre sahiptirler. Ancak, zamanla çene kemiği değişiklikleri nedeniyle uyumları bozulabilir ve astarlama (reline) veya yenileme gerekebilir.
İmplant Destekli Protezler: İmplantların kendileri çok uzun ömürlü (ömür boyu) olabilirken, üzerlerindeki protezler 15-20 yıl veya daha uzun süre dayanabilirler.
Protez dişler doğal dişler gibi görünür mü?
Günümüzde gelişen diş hekimliği teknolojileri ve estetik malzemeler sayesinde, protez dişler doğal dişlere oldukça benzer bir görünüme sahip olabilir. Özellikle tam porselen ve zirkonyum gibi malzemelerle üretilen sabit protezler, ışığı doğal dişler gibi yansıtır ve estetik açıdan mükemmel sonuçlar verir.
Protez dişlerle çiğneme zor olur mu?
İlk başta bir alışma süreci yaşanabilir. Özellikle hareketli protezlerde, çiğneme kuvveti doğal dişlere veya sabit protezlere göre daha düşük olabilir. Ancak pratikle ve doğru besin seçimleriyle çiğneme yeteneği önemli ölçüde gelişir. İmplant destekli protezler, çiğneme konforu açısından doğal dişlere en yakın deneyimi sunar.
Protez dişler ağrı yapar mı?
Yeni takılan protezlerde, özellikle hareketli protezlerde, ilk birkaç gün veya hafta içinde küçük vuruklar veya ağrı hissedilebilir. Bu durumlar genellikle protezde yapılacak küçük ayarlamalarla giderilir. Cerrahi Grup Ağız ve Diş Sağlığı Poliklinikleri olarak, bu tür durumlarda hemen iletişime geçmenizi ve randevu almanızı öneririz.
Protez dişlerimi gece çıkarmalı mıyım?
Hareketli protezleri genellikle geceleri çıkarmanız ve özel temizleme solüsyonunda veya temiz suda bekletmeniz önerilir. Bu, diş etlerinizin ve ağız dokularınızın dinlenmesine, kan dolaşımının sağlanmasına ve olası enfeksiyon risklerinin azaltılmasına yardımcı olur. Sabit protezlerinizi ise çıkarmanıza gerek yoktur.
Protez dişler ağız kokusu yapar mı?
Protez dişler, düzenli ve doğru şekilde temizlenmediğinde, yiyecek artıkları ve bakteri birikimi nedeniyle ağız kokusuna neden olabilir. Ancak protezinizin ve ağzınızın düzenli temizliğini yaparak bu sorunun önüne geçebilirsiniz.
Protez dişler ne kadar sürede yapılır?
Protez dişlerin yapım süresi, seçilen protez tipine ve hastanın ihtiyaçlarına göre değişiklik gösterir. Sabit protezler genellikle birkaç randevuda (1-2 hafta) tamamlanabilirken, hareketli protezler için ölçü alma, prova ve teslim aşamalarıyla birlikte birkaç hafta sürebilir. İmplant destekli protezlerde ise implantların kemikle kaynaşma süresi nedeniyle toplam tedavi süresi birkaç ayı bulabilir.
Protez diş tedavisinin maliyeti ne kadardır?
Protez diş tedavisinin maliyeti, kullanılan protez tipi (sabit, hareketli, implant destekli), malzeme seçimi (porselen, zirkonyum, metal vb.), gerekli ön tedaviler (diş çekimi, implant yerleştirme vb.) ve diş hekiminin deneyimine göre büyük ölçüde değişir. Detaylı bir muayene sonrası size özel bir tedavi planı ve maliyet bilgisi sunulacaktır.
Protez dişlerimi kendim tamir edebilir miyim?
Asla! Kırılan veya hasar gören protez dişlerinizi kendi başınıza tamir etmeye çalışmayın. Bu, protezinize daha fazla zarar verebilir ve ağız sağlığınız için risk oluşturabilir. Hasar durumunda derhal diş hekiminize başvurun.
Cerrahi Grup Ağız ve Diş Sağlığı Poliklinikleri Güvencesiyle Protez Diş Tedavisi Yaptırın.
Cerrahi Grup Ağız ve Diş Sağlığı Poliklinikleri olarak, protez diş tedavisinde en güncel teknikleri ve yüksek kaliteli malzemeleri kullanarak sizlere en iyi hizmeti sunmayı hedefliyoruz. Deneyimli diş hekimlerimiz ve modern ekipmanlarımızla, kişiye özel tedavi planları oluşturarak estetik ve fonksiyonel açıdan beklentilerinizi karşılayan sonuçlar elde etmenizi sağlıyoruz.
Eksik dişlerinizin neden olduğu endişeleri geride bırakın ve Cerrahi Grup güvencesiyle yeniden eksiksiz bir gülüşe ve sağlıklı çiğneme fonksiyonuna kavuşun. Detaylı bilgi almak ve muayene randevusu oluşturmak için bizimle iletişime geçmekten çekinmeyin. Sağlıklı bir gülüş, sağlıklı bir yaşamın anahtarıdır!
